Friday 29th March 2024

    चितवनमा बिभिन्न मनोरञ्जनात्मक कार्यक्रम सहित ‘होली विशेष २०८०’भव्यरुपमा सम्पन्न    सन्तोषको स्वरमा ‘हे मातृभूमि तिम्रा हामी सबै पुजारी …’ (भिडियोसहित)    ‘जुनियर मिस्टर एण्ड मिस इटहरी’को दोश्रो संस्करणको उपाधि विजेता बने बस्नेत र लुइँटेल    उपप्रधानमन्त्री लामिछानेले भने, ‘महाजात्रा हेरिरहँदा ऊर्जा महसुस गरेँ’    ११ औं म्यूजिक खबर म्यूजिक अवार्डको मनोनयन सार्वजनिक

आज नयाँ वर्ष मनाइँदै

Friday, April 14, 2017 National Power

१ वैशाख,काठमाडौं –विक्रम संवत २०७३ लाई बिदाइ गर्दै आज शुक्रबारदेखि नयाँ वर्ष २०७४ सुरु भएको छ । आपसमा शुभकामना आदानप्रदान, भेटघाट, खानपीन र रमाइलो गरेर नयाँ वर्षको स्वागत गरिंदैछ । नयाँ वर्षको पहिलो दिन सार्वजनिक विदा दिने प्रचलन पनि रहेको छ । विक्रम संवत्लाई आधार मानी हरेक वर्षको वैशाख १ गतेलाई नेपालमा नयाँ वर्षका रुपमा मनाइन्छ । विक्रम संवत हिन्दू पञ्चाङ्गमा आधारित नेपाल तथा भारतको राष्ट्रिय पात्रो हो, जुन प्राचीन हिन्दू परम्परा र वैदिक समय अङ्कनमा आधारित छ ।

विसं अङ्ग्रेजी पात्रोभन्दा झण्डै ५६ वर्ष ८ महिना १५ दिन अगाडि छ । सूर्यसँग सम्बन्धित भएकाले यसमा ग्रह नक्षत्रका नाम पनि महिनासँग सम्बन्धित छन् । नयाँ वर्षमा विभिन्न नयाँ काम सुरु गर्ने, एकआपसमा शुभकामना आदान गर्ने, वर्ष शुभ रहोस् भनी विभिन्न शक्तिपीठमा दर्शन गर्न जाने प्रचलन छ ।
नेपाल पञ्चाङ्ग निर्णायक समितिका अध्यक्ष प्राध्यापक डाक्टर रामचन्द्र गौतमका अनुसार सौर्यमान र चन्द्रमान दुवैलाई समन्वय गरेर बनाइएको संवत नै विक्रम सम्बत हो । विक्रमको अर्थ पराक्रम र आदित्यको अर्थ सूर्य हुन्छ ।
सूर्यका उपासकले चलाएकाले नै यसलाई विक्रम संवत भनिएको हो । नयाँ वर्षका अवसरमा काठमाडौंको उत्तरी भेगमा रहेको बुढानीलकण्ठ र गोकर्णेश्वर नगरपालिकाको सीमामा रहेको वाग्द्वारमा विशेष स्नान मेला लाग्छ । यसैगरी टोखा चण्डेश्वरीको सपनातीर्थ र कीर्तिपुरमा रहेको चम्पादेवीमा पनि मेला लाग्ने गरेको छ ।
सूर्य मीन राशिबाट मेष राशिमा प्रवेश गर्ने वैशाख सङ्क्रान्तिका दिन मनाइने नयाँ वर्षमा स्नान, दान, गरेमा पाप पखाली पूण्य कमाइने धार्मिक विश्वास पनि रहँदै आएको छ । नयाँ वर्षकै अवसरमा भक्तपुरमा एकसाता लामो बिस्केट जात्रा मनाइन्छ ।

बाँदर र बाघ बनेर शुभकामना आदानप्रदान गर्दै

बझाङ जिल्लामा भने बाँदर र बाघ बनेर शुभकामना आदानप्रदान गर्दै नयाँँ वर्ष मनाइँदै छ । जिल्लाभरि नै बालबालिकालाई बाँदर बनाउने, केही बुढापाका बाघ बन्ने र केही बुढापाका बाँदर र बाघ धपाउने हेराला बन्ने प्रचलन रही आएको छ । प्रत्येक परिवारले आ आफ्ना घरबाट बाँदरलाई दिनका लागि पानीमा भिजाएर चामल, चिनी, गुडलगायतको मिठो खानेकुरा दिने चलन छ । बाघका लागि गाँउलेहरुले एउटा खसी किनेर दिने चलन रही आएको छ ।

जुन आज आआफ्नो गाउँ नजिक रहेको सार्वजनिक स्थलमा गएर यो पर्व मनाई छ । बाँदर हुनेहरुले सल्लाका रुखका भएको नयाँ पालुवाको पुच्छर लगाउने चलनसमेत रहेको स्थानीय दोरेन्द्र खड्काले बताउनुभयो । यसरी बाँदर र बाघलाई आजको दिनमा खुशी मनाए बाँदरले खेतबारीमा लगाएको अन्न बाली नष्ट नगर्ने र बाघले पशु चौपायालाई नखाने विश्वास भएकाले आजको दिनमा विषेश गरेर बाँदर र बाघको पुजा गरी खुशी पार्ने प्रचलन रही आएको स्थानीय विष्णु खड्काले बताउनुभयो ।

गाउँले सबै मिलेर खरीद गरेको खसी बेलुकीपख सबै गाँउलेहरु एकै ठाउँमा जम्मा भएर रमाइलो गरी खाने प्रचलन समेत रही आएको उहाँले बताउनुभयो ।
धेरै जस्तो ठाँउमा नयाँ वर्षको स्वागतका लागि डेउडा खेल्न झिम्केउडा खेल्ने प्रचलन समेत रही आएको स्थानीय बासिन्दाले बताएका छन् । पुरानो रितीरिवाज अनुसार नयाँ वर्षलाई स्वागत गरिँदै छ । पुराना अपुरा कामहरुलाई पूरा हुन र सोचेको चिताएको सबै पूरा होस् भन्ने बढी जस्तो धार्मिक स्थलहरुमा यो पर्व मनाउने प्रचलन रही आएको बताइएको छ ।
आजैको दिनमा सबैले अनिवार्य आफ्नो शरीरमा पाती लगाएर नुहाउने प्रचलनसमेत यस जिल्लामा रही आएको छ । आजको दिनलाई विसु पर्व पनि भन्ने प्रचलन रही आएको छ । आजको दिनमा पातीले आफ्नो शरीरमा नुहाउँदा गएको वर्ष गरेका गल्तीहरु र शरीरमा भएको विष पग्लेर जाने भन्ने विश्वास लिइने बुढापाकाको भनाई छ ।

नयाँ वर्षलाई बिषु पर्वका रुपमा मनाइन्छ ।

सुदुरपश्चिम%