ट्रम्पकाे कार्यकारी निर्णय, मेक्सिकाेमा पर्खाल र गैर कानुनी अाप्रवासीलाइ देश निकाला गर्ने

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले विदेशीलाई गैरकानुनी रूपमा प्रवेश रोक्न अमेरिका मेक्सिको सीमामा पर्खाल लगाउने र कागजात नभई बसोबास गर्नेलाई फिर्ता पठाउने (डिर्पोटेशन) दुई कार्यकारी निर्देशन हस्ताक्षर गरेका छन् ।

केही शहरहरु (सेन्जुरी सिटी) ले गैरकानुनी रूपमा बसोबास गर्नेप्रति उदारता देखाउँदै समाउने र छाड्ने गर्ने नीतिलाई पनि यो कार्यकारी निर्देशनमार्फत समाप्त गरिएको छ ।

निर्वाचनका बेला ट्रम्पले गैरकानुनी रूपमा अमेरिका प्रवेश रोक्न मेक्सिको सीमामा पर्खाल लगाउने र कागजात विना बसोबास गर्दै आएका विदेशलाई डिर्पोटेशन गर्ने मुद्दालार्इ प्राथमिकता दिएका थिए । सुरूका १०० दिनमै यी काम गरिसक्ने उनको वाचा थियो ।

अमेरिकामा करिब १ करोड १० लाख कागजात विहिन बसोबास गर्दै आएको तथ्याङ्क छ । यसमा केही हजार नेपाली पनि पर्छन ।

इमिग्रेशन मामिला हेर्ने मुख्य निकाय होम ल्याण्ड सेक्युरिटीजको भ्रमणका अवसरमा डोनाल्डले यो कार्यकारी निर्देशनमा हस्ताक्षर गरेका हुन् । अमेरिकालाई सुरक्षित बनाउन यो कदम चालिएको राष्ट्रपतिको दाबी छ । होमल्याण्ड सेक्युरिटीजलाई बढी जनशक्ति र साधनस्रोत सम्पन्न बनाई गैरकानुनी रूपमा बस्ने विदेशीमाथि कडाई गरिने छ ।

अमेरिका मेक्सिको सीमामा महिना भित्रै पर्खाल लगाउन पनि सुरु गरिने भएको छ । यसमा लाग्ने खर्चका बारेमा पनि मक्सिकोसँग मागिने तर, तत्काल केन्द्रीय कोष (फेडरल फण्ड)वाट पर्खाल निमार्ण सुरु गरिने जनाईएको छ । निर्देशनमा सीमा क्षेत्रमा हिरासतमा राख्ने जेल निर्माण गर्ने र डिर्पोटेशन बढाउने तथा समात्ने र छाड्ने कार्यलाई रोकिने उल्लेख भएको ट्रम्पले बताएका छन् । ‘यसका लागि कुनै नयाँ कानुन चाहिंदैन’ ट्रम्पले भने ।

पक्राउ र डिर्पोटेसन बढ्ने

यी कार्यकारी निर्देशनमा हस्ताक्षर गरेपछि ट्रम्पले हज्जारौं हजारको जीवन र अरर्बौ डलर सुरक्षित हुने दावी गरेका छन् । ‘गैरकानुनी रूपमा बस्ने र अपराधमा सहभागी हुनेलार्इ पहिलेदेखि नै डिर्पोटेशन हुँदै आएको छ यो कुनै नयाँ होइन’ इमिग्रेशन कानुन विज्ञ विनोद रोक्काले भने- ‘अहिले नयाँ राष्ट्रपतिको यो कार्यकारी निर्देशनले थप कडाई हुने देखिन्छ ।’

कानुनी कागजात नभई गैरकानुनी रूपमा वस्नेलाई सतर्क रहन र इमिग्रेसन कानुन विज्ञसँग परामर्श गर्न म सुझाव दिन्छु उनले भने । सुरुमा कागजातविहीन गैरकानुनी रूपमा बसोबास गर्ने र अपराधमा संलग्नलाई कडा गर्दै प्रकाउ गर्ने र डिर्पोटेशन हुने सम्भावना बढी रहेको संचारमाध्यमहरुले जनाएका छन् ।

अमेरिकामा कानुनी रूपमा बस्ने कागजात छैन भने अपराध नगरेको भए पनि हुलमुलमा पक्राउ परियो भने डिर्पोटेशनमा पर्न सकिने रोक्काले बताए । ‘सकेसम्म कानुनी रूपमा बसोबास गर्नेतर्फ जानु नै उपयुक्त हुन्छ’ रोक्काले भने । यस अघिका राष्ट्रपति बाराक ओबामाको कार्यकालमा पनि गैरकानुनी अप्रावासीलाई वार्षिक औषत ४ लाखका दरले डिर्पोटेशन गरिएको थियो । यसमा केही नेपाली पनि परेका थिए ।

राष्ट्रपति ट्रम्पका कार्यकारी निर्देशनमा सिरियाका शरणार्थीलाई प्रवेश नदिने उल्लेख छ । विश्वका अन्य देशबाट शरणार्थी ल्याउने कार्यक्रमलाई पनि हाललाई रोकेका छन् । प्रकृयाहरुका बारेमा विस्तृत मूल्याङ्कन गर्न १ सय २० दिनका लागि शरणार्थी कार्यक्रम रोकिएको जनाईको छ । तर, यो वर्ष पहिले भन्दा कम शरणार्थीलाई मात्र अमेरिकामा स्थायी बसोबास गर्न दिइने छ ।

यस सम्बन्धी विस्तृत विवरण बिहीबार सार्वजनिक हुने न्युयोर्क टाइम्सले जनाएको छ । यसमा इराक, सिरिया, इरान, सुडान, लिविया, सोमालिया र यमनका नागरिकलाई अमेरिका प्रवेश रोक लगाउने व्यवस्था हुन सक्ने टाइम्सले उल्लेख गरेको छ ।